martes, 28 de diciembre de 2010

CARTA A FERNANDO PÉREZ-BARREIRO NOLLA

CARTA A FERNANDO PÉREZ BARREIRO-NOLLA
                                                          
(Fernando Pérez-Barreiro Nolla, naceu en Ferrol en 1931 e faleceu na súa casa de Lancaster o 3 de xaneiro de 2010. Intelectual comprometido con Galicia e coa súa lingua, a súa versión de Macbeth significou, no ano 1972, a primeira tradución de Shakespeare ao galego. Xunto con Teresa Barro, a súa dona, recibiu o premio nacional de tradución de libros infantís e xuvenís, pola súa versión de As aventuras de Alicia no país das marabillas.  Traballou na BBC e en organismos internacionais como a Organización Mundial do Café, participou na creación do Grupo de Traballo Galego en Londres e o seu labor como tradutor foi recoñecido con premios como o Pedrón de Honra, o Plácido Castro ou a Medalla Castelao. Académico correspondente da RAG era colaborador habitual deste xornal)  

Querido Fernando:
Pasou un ano sen ti, agora ben, iso de que viviras en Inglaterra, primeiro en Londres e ultimamente en Lancaster, lévame con frecuencia a engano, non só a min, tamén a outros amigos cos que compartía e comparto o cariño por ti. O engano é que, ao non estar afeitos a te ver todos os días, seguimos pensando que estás alá e que, en calquera momento, mandarás un correo ou farás unha chamada anunciando que vides, ti e Teresa, a pasar uns días, ben por un congreso, para recoller un premio ou pola simple razón de vos reencontrar co voso país e cos moitos amigos que aquí tedes.
Na casa, a esta sensación da que che falo, contribúe o feito de que Maribel volve a ver con frecuencia, no seu arquivo fotográfico, os retratos que vos fixo, a ti e a Teresa, e as fotos nas que estamos os dous, ti e máis eu, paseando polo canal en Londres, na badía de Morecambe ou en Compostela. Tamén que, no arquivo do meu correo electrónico, segue aberta unha referencia co teu nome e, de cando en vez, releo as túas mensaxes, sobre todo as que me enviaches nas últimas semanas do ano 2009 e, en particular, aquela na que me dicías que os teus amigos Julián Tembrás e Paul Manserg pasaran por Lancaster a estar contigo e despois marcharon cada un polo seu camiño. Non sei, penso agora que había no teu xeito de contar algo semellante a unha intuición, canto máis leo a mensaxe máis me decato de que había alí un ton semellante a unha despedida, algo que, daquela, non souben apreciar. Dicíasme nun dos últimos correos, que andabas a voltas cos labirintos de William Blake, que moita ledicia e moita inquedanza che daban ao mesmo tempo, confesando que falaras diso con  Paul, quen non compartía ese gusto teu polo poeta escuro, que para el era vicio. Coidabas ti que lle tiña medo e recoñecías que non era para menos. Con Paul tentei iniciar correspondencia semellante á que mantiña contigo, falando sobre todo de poesía, pero xa sabes que non é constante e que gusta de se ausentar. Andará polos lagos de Cumbria, paseando por aquelas paraxes tan súas e que tamén ti chegaches a amar. Saberás que o libro que me agasallaras, The great modern poets, segue sendo compañía constante que me permite afondar na poesía inglesa da que ti tanto gustabas e, ao tempo, facer prácticas con esa lingua que se me resiste.
Nicolás e Jose, os amigos do Diario de Ferrol, continúan traballando co entusiasmo que ti apreciabas, aínda que botan moito de menos as túas colaboracións. Non esquezo o compromiso que adquirín contigo de escribir unha serie de artigos sobre a natureza, ao xeito do teu admirado Edward Thomas, falarei con eles por ver se teñen cabida no xornal.
 Xulio Ríos, que anda por aquí, decidiu xuntar aos teus amigos o vindeiro 7 de xaneiro en Baiona. Alí estaremos con Teresa, no IGADI e arredor de ti. Falei estes días con Manuel Bragado, quen me asegurou que Edicións Xerais editará as túas memorias para a primavera. Sei da alegría que producirían en ti estas novas, por iso chas conto. Nevou estes días moito en Inglaterra, supoño que dende a casa de Ashworth Mansions veranse ao lonxe as montañas nevadas. Pola noite escribireiche un correo electrónico, dando conta destas e doutras cousas. Agora recibe esta aperta entrañable.

lunes, 20 de diciembre de 2010

poetas contemporáneos

Dende Bos Aires, Gustavo Tissoco convoca aos poetas do mundo a participar no seu espacio dedicado aos poetas contemporáneos. Hai pouco convidounos a participar escribindo un poema en resposta a unha imaxe proposta por el. Esta foi a proposta que eu fixen:

http://mispoetascontemporaneos.blogspot.com/2010/12/consigna-de-diciembre-poema-de_01.html

E este o acceso ao seu blog

http://mispoetascontemporaneos.blogspot.com/

Polas terras de Fiz

POLAS TERRAS DE FIZ

                                                          
Dende a primavera chamaban por nós as terras de Lóuzara, o territorio íntimo de Fiz Vergara Vilariño. Eran as dez da mañá do mércores 8 de decembro, cando saímos para Sarria. O día amencera con chuvascos e néboas e pensamos que a climatoloxía condicionaría a excursión. Agardaban por nós María Casar e Xerardo Alvaredo, activistas da Asociación Cultural Ergueitos e da memoria do Fiz.
Aínda chovía cando de Sarria marchamos para Samos e tamén cando subimos cara Aira Padrón, o lugar no que se sitúa a primeira das instalacións que forman parte do percorrido artístico-emocional do Fiz polo seu val xabreiro de Lóuzara. A néboa esfiañábase nas abas dos montes que circundan o val louzarín e, nese intre, deixou de chover. Ao longo das horas que durou o percorrido, o tempo foi coma unha paréntese entre orballos, un agasallo do día de decembro, coma se o alento do Fiz contivera a chuvisca e a brétema.
Maribel e Xerardo son fotógrafos e os dous souberon apreciar, gozar e retratar a limpeza da luz, as pingas acesas pendurando das pólas, as cores do outono serodio, a fermosura desa paraxe pola que transcorre, de fito en fito, o roteiro do poeta que tan ben cantou a súa paisaxe en versos fondamente humanos. Comentabamos, María e eu, que eles gardarían memoria do detalle percibido a través do obxectivo, mentres que nós abriamos moito os ollos para que nos entrara neles tanta natureza e tanta frescura.
Unha tras outra sucedíanse as pezas artísticas, sempre á beira dos versos do poeta. Cada peza dun artista: Xesús Otero Yglesias, Manuel Buciños, Primitivo Lareu, Álvaro de la Vega, Miguel Marcía, Violeta Bernardo, Mónica Alonso, Paco Boy, Fernando Yáñez, Daniel Caxigueiro, Manuel Caamaño, Eduardo Valiña e Paco Pestana. Cada peza unha sorpresa, unha emotiva interpretación do espacio e do instante e con elas, os poemas de Fiz Vergara Vilariño, debullando esta poética xeografía sentimental dun escritor que soubo conxugar o amor polo seu eido coa intensidade vivencial, dándolle aos versos o carácter de cántico vital do home.
Con Imelda e Irene, as irmás de Fiz, visitamos a casa e a Fonte da Cova, e estivemos no interior do muíño onde o poeta muiñeiro escribiu algún dos seus poemas: ¡Ai de min que me acho senlleiro,/ xunto ó vello muíño,/ a che tecer unha coroa de soños e lembranzas,/ e pan centeo da derradeira fornada!
Varios son os valores que se conxugan neste espacio presidido polo rumor constante do río Lóuzara, espacio tan próximo a ese Courel que se intúe e ao Incio polo que as serras procuran a chaira. Sen dúbida, o primeiro é o natural, conxugado co etnográfico, universo de aldeas miméticas coa contorna, de camiños abertos entre arboredos, de lameiros e prados de recendo mineral, de suspiros de garza e exhibición de merlos acuáticos. Está logo a forza e a palabra do Fiz, o valor dos seus versos que agromaron no vizoso alento deste aire e desta terra, que expresaron o sentir do seu corazón. Integradas nelas as pezas escultóricas, cada unha interpretando un poema, cada unha integrándose nun medio singular: un outeiro, sobre un río, nun souto, nunha fonte, ao pé do río, anunciando unha fervenza ou unha encrucillada. Hai que engadir o valor gastronómico, con productos locais dos que Cunqueiro escribiría un tratado e Otero unha oda; e aínda o afectivo, que se percebe a cada paso, ese afecto e ese entusiasmo cos que os membros de Ergueitos fixeron posible este proxecto, único no noso país, e que vén sendo coma unha aperta de amor.  
Deixamos o paraíso de amor no vento mudo e despedímonos de novo en Sarria. Alí, e como convocada tamén ela ao abrazo, regresou a chuvia.

martes, 7 de diciembre de 2010

SER TI

               

                                                           A Marcos Valcárcel
                                                           Madrugada, 7 de decembro de 2010


Estabamos todos, xuntos pero deixados
de ti, desvalidos e ausentes,
extraviándonos no serán de decembro,
na confusión do abrazo.

Pé das burgas estabamos todos
arredor do teu acio
de amor, pero buscándote,
prendidos na calor,
pero estrañándote.

Iso lembro do soño.

No amencer
procurei teu alento no límite da luz,
o teu perfil
nos recunchos dun eco.
Chamei por ti e sentín
o agarimo do teu sorriso ceibe,
a harmonía da túa voz de estirpe,
a lentura da túa palabra
xa transformada en min,
en nós, nun corazón sen tempo,
en min, en nós,
coma candea que debuxa a esperanza,
para nunca ser febles,
para nunca ter medo.
En nós, na alegría maior
de terte e de ser ti. Sempre. 


                                                          
                                                          

domingo, 5 de diciembre de 2010

Marcos Valcárcel

Hoxe, domingo 5 de decembro, faleceu o amigo Marcos Valcárcel. Este blog iníciase con el, non só como homenaxe, senón tamén porque son moitos os agromos que nacen do seu entusiasmo, da súa dedicación a Galicia e do seu traballo. Sempre estará aquí, porque sempre estará connosco.